Եկեղեցու առաջին շրջանում եղան մարդիկ, որոնք հեռացան առաքյալների վարդապետությունից և դիմակազերծվեցին որպես ստախոսներ (Հայտն.2:2): Մինչդեռ շատ շուտով սխալ ազդեցության միջոցով աղավաղված ուսմունքը ավելի ու ավելի դուրս մղեց ճշմարիտ ուսմունքը: Աստծո Խոսքը փոխարինվեց մարդկային խոսքով, մինչև որ ի վերջո Աստծո բարեհաճությունը բացահայտվեց այն փաստի մեջ, որ Թագավորությունը տրվի փոքր հոտին (Ղուկաս 12:32): Եվ այդպես Եկեղեցու բոլոր շրջաններում մնաց միայն ընտրյալ մնացորդը (Հռոմ. 11:5): Ահա թե ինչու եկեղեցիներին ուղղված յոթ նամակներում խոստումները տրվում են միայն հաղթողներին (Հայտ. 2-րդ և 3-րդ գլուխ): Շատ շուտով եղան հավատացյալներ, որոնք հարեցին Բաղաամի վարդապետությանը, որը ժողովրդին տարավ անկման, և նիկողայոսյանների վարդապետությանը, որոնք իրենց բարձր էին դասում աշխարհականներից (Հայտն. 2:14-16): Թույլ էին տալիս նույնիսկ ինքնակոչ մարգարեուհի Հեզաբելին սովորեցնել և գործել սեփական հանցանքները (Հայտն. 2:20-21): Իրականում հենց սկզբից գործ ենք ունեցել լիովին ողբերգական զարգացման՝ ուրացության հետ, այսինքն՝ Աստծուց և ճշմարիտ հավատքից հեռացման՝ շեղումների և ամեն տեսակ կեղծումների միջոցով: Շատ շուտ մոլորությունը սկսվեց Սուրբ Գրքի մեկնության պատճառով: Հետագայում այդ մեկնությունները քննարկեցին տիեզերաժողովների ժամանակ և ի վերջո գրվեցին որպես եկեղեցու վարդապետություններ և դոգմաներ: Ճշմարիտ և սուտ օծյալների միջև վճռորոշ տարբերությունը սա է. իսկապես Աստծո կողմից ուղարկված մարդիկ քարոզում են Խոսքը, և Տերը այն հաստատում է նշաններով ու հրաշքներով, որոնք ուղեկցում են: Իրենք իրենց հաստատող մարդիկ պատմում են պատմություններ, քարոզում են հրաշքների և նշանների մասին և մարդկանց տանում են Խոսքի կողքով դեպի մոլորություն: Միայն նա, ով մնում է Խոսքի մեջ, մնում է Աստծո մեջ: Բայց, նախ ամբողջությամբ պետք է ընդունենք Խոսքը, որպեսզի կարողանանք մնալ Խոսքի մեջ: Ժամի պատվիրանն է՝ միայն Սուրբ Գրքի վկայության միջոցով որոշել, թե ով է սուտ օծյալ, ով է սուտ մարգարե, կամ երկուսը միաժամանակ: Խոսքը միշտ գալիս է ճշմարիտ մարգարեների մոտ, իսկ սուտ մարգարեները միշտ ունեցել են Խոսքի իրենց մեկնությունները, բայց ոչ երբեք բնօրինակ Խոսքը: Նույնը վերաբերում է սուտ օծյալներին: Նրանք չունեն Քրիստոսի և առաքյալների ճշմարիտ վարդապետությունը, այլ իրենց սեփական վարդապետական ուսմունքը, որը ներմուծվել է եկեղեցու պատմության ընթացքում: Աստված Ինքն է խոսել ճշմարիտ մարգարեների միջոցով, իսկ սուտ մարգարեները խոսում են Նրա մասին իրենց սեփական ծրագրի համաձայն: «Հիսուս Քրիստոսը Աստծո Որդին է և հայտնվել է մարմնով»՝ սա դավանում են ողջ քրիստոնեության մեջ, նաև սուտ մարգարեներն ու սուտ օծյալները: Բայց այդ դավանանքը ճշմարիտ չէ, եթե այդ ասելով հասկանում են այլ բան, քան Աստվածաշունչն է ասում: Քրիստոնեական աստվածաբանության տեսություններից մեկն ասում է, որ Որդին ստեղծվել է աշխարհի ստեղծումից առաջ, որպես Աստծո ստեղծագործության սկիզբ: Մեկ ուրիշ տեսության համաձայն Նա ծնվել է Աստծուց երկնքում: Դրա վերաբերյալ Նիկյան հավատո հանգանակում գրված է. «Աստված՝ Աստծուց, Լույս՝ Լույսից, ճշմարիտ Աստված՝ ճշմարիտ Աստծուց»: Եթե այդպես լիներ, կլինեին երկուսը, որոնք Աստված են, Լույս են և այսպես շարունակ: Երրորդ տեսությունն ասում է, որ Որդին Հին Կտակարանի Միքայել հրեշտակն է: Եվ չնայած այդ ամենին, բոլորն էլ ասում են. «Նա Քրիստոսն է, Աստծո Որդին»: Կան ուրիշ տարբերակներ էլ, որոնք չեն համապատասխանում Սուրբ Գրքի վկայությանը, այլ ավելի շուտ մարդկային խորհրդածությունների և երևակայության արդյունք են: Հին Կտակարանում Նա Տերն է, Յահվեն, ԵՍ ԵՄ–ը, Լոգոսը, Խոսքը, Նա տեսանելի, գործող և քայլող հայտնությունն է անտեսանելի Աստծո, ով Իր բնույթով Հոգի է (Հովհ. 4:24) և որին ոչ ոք չի տեսել (1 Տիմ. 6:16, 1Հովհ. 4:12): Նրան, որ քայլում էր Եդեմի պարտեզում, խոսում էր Աբրահամի հետ, հայտնվեց Մովսեսին և խոսեց բոլոր մարգարեների միջոցով, այն ժամանակվանից, երբ Նա մարդ դարձավ, ճանաչում ենք որպես Աստծո Որդի, ով ծնվեց այս երկրի վրա, Բեթլեհեմի մի գոմում: «Այսօր ձեզ Դավթի քաղաքում մի Փրկիչ ծնվեց, որ է՝ Օծյալ Տերը» (Ղուկաս 2:11): Ոչ թե երկնքում գտնվող Որդին երկրի վրա Որդի դարձավ, այլ Խոսքը մարմին դարձավ, Տերը Ծառա դարձավ: Արդարացի է մնում Պողոսի ասածը. ոչ ոք չի կարող ճշմարտապես անել Աստվածաշնչի վրա հիմնված այս վկայությունը՝ Հիսուս Քրիստոսը Տերն է, եթե ոչ Աստծո Հոգով (1 Կորնթ.12:3): Ձևական դավանանք շատերն են բերում: Նույնիսկ դևերն են աղաղակել. «Թող տուր, դու մեզ հետ ի՞նչ գործ ունես, Հիսուս Նազովրեցի» և աղաղակում էին ու ասում. «Դու Քրիստոսն ես՝ Աստծո Որդին» (Ղուկաս 4:34, 41 և այլ համարներ): Դևերի այս դավանությունը նրանց չարդարացրեց, նրանք մնացին այն, ինչ եղել են նախկինում: Դրանով նրանք ո՛չ քրիստոնյա դարձան, ո՛չ էլ հավատացյալ: Պետք է մեզանից յուրաքանչյուրին անձնական հայտնություն տրվի, ինչպես մի ժամանակ՝ Պետրոսին (Մատթ. 16:13-17): Մնացած բոլոր բաները մտահայեցական կրկնություններ են, որոնք ոչ մի արժեք չունեն Աստծո մոտ: ԱՅՍՊԵՍ Է ԱՍՈւՄ ՏԵՐԸ. « ոչ ոք չգիտի, թե ով է Որդին, բացի Հորից, և ով է Հայրը, բացի Որդուց, և ում որ Որդին կամենա հայտնել» (Ղուկաս 10:22): Ինչքան, որ ճշմարիտ է, որ Աստված Որդու մեջ հայտնվեց, նույնքան հաստատ է, որ այդ հայտնությունը պետք է յուրաքանչյուրս ստանանք: Ամեն քրիստոնյա, նույնիսկ հակաքրիստոսը կարող է շրթունքներով դավանել, որ Հիսուս Քրիստոսը Աստծո Որդին է, բայց նկատի ունենալով այլ բան, որը տարբերվում է Սուրբ Գրքի վկայությունից: Առանց Սուրբ Հոգու հայտնության դա մնում է մտահայեցական կրկնություն: Առաքյալների վկայությունը կարելի է կարդալ Աստվածաշնչի շատ հատվածներում: Պողոսն այն ամփոփում է 1 Տիմ.3:16 համարում: Իրականում միայն մեկ Աստված կա, մեկ Արարիչ, մեկ Հայր, որ բացահայտվեց Որդու մեջ, մեկ Տեր, մեկ ճշմարիտ հավատք, մեկ ճիշտ մկրտություն (Եփես. 4:4-6): Ամեն վարդապետություն և դավանանք, ինչպես նաև այն ամենը, ինչ չի համապատասխանում սկզբնական քրիստոնեության առաքյալների ուսմունքին, սուտ է: Սկզբնական Եկեղեցու օրինակը միակն է, որ ուժի մեջ է մնալու մինչև վերջ: Ամենքը և ամեն բան պետք է քննվեն, իսկ միակ չափանիշը Աստծո անսխալական, հավիտենական Խոսքն է: Մատթ. 7:15 համարում Տերն ասում է. «Զգուշացեք սուտ մարգարեներից, որոնք ձեզ մոտ ոչխարի հանդերձով են գալիս, բայց ներքուստ հափշտակող գայլեր են»: Այո, «զգուշացեք…». հեշտ է ասել, բայց ոչխարի մորթին ծածկում է հափշտակող գայլի բնությունը: Բանալին բառն է՝ «հափշտակող»: Նրանք կթալանեն ոչխարներին և նրանց չեն տանի արածելու Խոսքի կանաչ մարգագետիններում, այլ կխուզեն նրանց՝ քարոզելով «բարգավաճման ավետարան» և հարստանալով դրա միջոցով: 21-22 համարներում դրա մասին ավելի ճշգրիտ կերպով ենք իմանում. «Ոչ թե ամեն Ինձ ՚՚Տե՛ր, Տե՛ր՚՚ ասողն է երկնքի արքայություն մտնելու, այլ նա, ով կատարում է իմ Հոր կամքը, որ երկնքում է: Այն օրը շատերն Ինձ կասեն. ՚՚Տե՛ր, Տե՛ր՚, չէ՞ որ Քո անունով մարգարեացանք ու Քո անունով դևեր հանեցինք, Քո անունով շատ հրաշքներ արեցինք՚՚»: Այն խմբի մարդկանց նկարագրությունը, որոնց մասին խոսվում է, հստակ է և մեկնաբանության կարիք չկա: Թե՞ այնուամենայնիվ կարիք կա կարցնելու, թե արդյոք խոսքը մեծ հրաշագործների, ավետարանիչների և խարիզմատների մասին չէ: Առաջին հերթին այդ «մեծ մարդիկ» Տիրոջը ներկայացնում են այն ամենը, ինչ նրանք արել են Նրա անունով: Մի՞թե դա ուշագրավ չէ: Բայց դա բնավ ազդեցություն չի գործում Տիրոջ վրա: Նա ասում է. «Ես էլ այն ժամանակ նրանց հստակ կասեմ. ՚՚Ձեզ երբեք չեմ ճանաչել. Ինձանից հեռացե՛ք, ո՛վ անօրենություն գործողներ՚՚» (Մատթ.7:23): «Մի՞թե այդ ամենը Քո անունով չենք արել»՝ այս հարցը հստակ ցույց է տալիս, որ նրանք այդ ամենը Տիրոջը չեն վերագրում, այլ պարծենում են, և այդ ամենի մեջ իրենց սեփական անունն է փառավորվել: Աստծո ճշմարիտ ծառաները գիտեն, որ փրկությունը, բժշկությունը, բոլոր օրհնությունները գալիս են միայն Աստծուց, և անում են այնպես, ինչպես գրված է. «Նա, ով պարծենում է, թող Տիրոջով պարծենա» (1Կորնթ.1:31, 2 Կորնթ.10:17,18): Աստծո Որդին խոնարհությամբ ասաց. «Այն խոսքերը, որ ես խոսում եմ ձեզ հետ, ինձանից չեմ խոսում, այլ Հայրը, որ բնակվում է իմ մեջ, նա է այդ գործերը կատարում» (Հովհ.14:10): Պետրոսն ու Հովհաննեսը նույնպես ի ծնե կաղի բժշկությունը իրենց չվերագրեցին, այլ Տիրոջը, ում զորությունը բացահայտվեց նազովրեցի Հիսուս Քրիստոսի Անվան մեջ: Որովհետև ինչպես Աստված գործում է Քրիստոսի միջոցով, Քրիստոսն էլ շարունակում է Իր գործը Եկեղեցու ծառայությունների միջոցով: Եկեղեցին կենդանի օրգանիզմ է, ոչ թե կրոնական կազմակերպություն: Աստծո ճշմարիտ որդիներն ու դուստրերը ունեն Աստծո Որդու միտքը և ասում են ամբողջ սրտով. «Սակայն ոչ թե իմ, այլ Քո կամքը թող լինի» (Ղուկաս 22:42): Տերն ասում է. «Որովհետև ես իջել եմ երկնքից, որպեսզի ոչ թե իմ կամքը կատարեմ, այլ ինձ ուղարկողի կամքը» (Հովհ. 6:38, 4:34): « որ Քո կամքը կատարեմ, ո՛վ Աստված» (Եբր. 10:7): «Որովհետև ով Աստծո կամքը կատարի, նա է իմ եղբայրը, քույրը և մայրը» (Մարկ. 3:35): Այդ կամքով են Աստծո ճշմարիտ զավակները մեկընդմիշտ սրբվում (Եբր.10:10): Աստծո կամքի առջև, որը կատարվեց Աստծո Որդու միջոցով, մինչև խաչի մահվան գնացող կատարյալ հնազանդությամբ, հակադրվում է Արուսյակի ինքնակամությունը: Երկնքում սկզբնապես օծյալ եղողի ինքնակամությունը շարունակվում է երկրի վրա եղող օծյալների ինքնակամությամբ, և դա անհնազանդություն և ապստամբություն է Աստծո դեմ: Սրա վերաբերյալ Սուրբ Գիրքն ասում է. «Որովհետև ապստամբությունը կախարդության մեղքի պես և անհնազանդությունը կռապաշտության պես է» (1 Թագ.15:23): Բոլոր նրանք, ովքեր հիմնական շեշտը դնում են հրաշքների վրա և միաժամանակ քարոզում են Ավետարանի իրենց սեփական տարբերակը, այն ժամանակ զարմացած կմնան: Նրանք գտնվում են նույն վիճակում, որում գտնվում են այն բոլոր քրիստոնյաները, որոնք արտասանում են «Հայր մեր»-ը, որում ասվում է «Թող Քո կամքը լինի երկրի վրա ինչպես որ երկնքում է», այնուհետև անցնում են իրենց սեփական օրակարգին և մնում են հարանվանության, եկեղեցու, համայնքի կամքի կամ հենց իրենց սեփական կամքի մեջ: Նրանք, ում Տերը հանդիմանում է Մատթ.7-րդ գլխում, լիովին կլանված են իրենց սեփական գործերով և չեն ուզում ներգրավվել Աստծո ծրագրում: Ահա թե ինչու նրանք կոչվում են անօրենություն գործողներ: Երբ խանդավառությամբ երգում են. «Նա է Տերը, Նա է Տերը…», բայց չկա Տիրոջ և ծառայի միջև հարաբերությունը, խոսում, մարգարեանում, գործում են՝ շրջանցելով Աստծուն: Սուտ օծյալներն ու սուտ մարգարեները չեն մտահոգվում այս ժամանակի համար տրված խոստումներով, ոչ էլ այն փաստով, որ Աստված մարգարե է ուղարկել Տիրոջ օրը գալուց առաջ (Մաղաք. 4:5,6):